Category Archives: Dutch in 3 months

Modal verbs

Posted on by

There are four of them:  kunnen (can), moeten (must), mogen (may), willen (want)
They all are irregular and I should learn all the forms by heart.

kunnen (can, be able to, be possible to. P.p: gekund)

ik kan wij kunnen
jij kan/kunt jullie kunnen
u kan/kunt u kan/kunt
hij kan zij kunnen

Both jij kan and jij kunt are used frequently.
When inverted: jij kunt → kun jij

moeten (must, have to. P.p: gemoeten)

ik moet wij moeten
jij moet jullie moeten
u moet u moet
hij moet zij moeten

The jij form does not change when inverted!

Ik moet gaan  — I must go.
Moet ik naar school gaan? — Do I have to go to school?

mogen (mayb, be allowed to. P.p.: gemogen)

ik mag wij mogen
jij mag jullie mogen
u mag u mag
hij mag zij mogen

willen (want. P.p: gewild)

ik wil wij willen
jij wilt jullie willen
u wilt u wilt
hij wil zij willen

The jij form drops the ending -t when inverted: wil jij?

Hij kan het goed. — “do” is implied — He can do it well
Ik moet wel. — I must, I have got to.
Wij willen het wel. — We want to (do it).

Kunnen, moeten and mogen have the following impersonal construction: het/dat + verb:

Dat kan. — That is possible, that can be done.
Het moet. — It must be done.
Dat mag. — It’s allowed. Or it can also be translated as “you may”.

Past participle of a modal verb

Here’s an excerpt from dutchgrammar.com (click the link for more useful information on auxiliary and modal verbs):  “A verb that is not an auxiliary verb, is called an independent verb.  In general, a phrase has exactly one independent verb. This verb is used to specify the action of the sentence.  If there are any other verbs, those are auxiliary verbs. These verbs are used to indicate when or how the specified action takes place (presently, in the future, voluntarily, compulsory, possibly, etc.).”

The past participle of a modal verb occurs only if a verb is used independently:
Hij heeft het niet gekund. — He couldn’t.
Ik heb het niet gemoeten. — I didn’t have to.
Wij hebben het gemogen. — We were allowed to.
Zij heeft het niet gewild. — She didn’t want to.

Gemoeten and gemogen aren’t used very often.

When a modal verb is used together with another verb, the modal verb agrees with the subject, while another verb is always an infinitive:
Zij kunnen morgen niet komen.
Zij moet vanavond vroeg naar huis gaan.
U mag hier niet roken.
Ik wil met de auto gaan.

The modal verb is always second item in a sentence, and the infinitive is always the last one.

To ask a question the subject and the modal verb should be swapped. The infinitive should be left where it was:
Moet zij vanavond vroeg naar huis gaan?
Kunnen jullie morgen naar mijn huis komen?

If the perfect tense of a modal verb is needed, while used together with another verb, the past participle of the modal verb is replaced by the infinitive. Now the perfect tense auxiliary verb hebben takes the second position and agrees with the subject:

Ik heb gisteren kunnen komen. — I was able to come yesterday.
Dat heeft zij altijd willen doen. — She has always wanted to do that.

The modal verb (the infinitive) now occupies the position right before the infinitive, which goes last.

To make a question hebben and the subject should be swapped, but the two infinitives in the end remain intact:
Heeft zij dat altijd willen doen? — Has she always wanted to do that?

Di3m Week 8 vocabulary

Posted on by

vroeg – early
als het ware – as it were
het avondeten – evening meal
beginnen (is begonnen) – to begin (has begun)
beslist – definitely
bovendien – moreover (what is more)
de coupe – compartment
de dame – lady
het diner – dinner
de eenpersoonskamer – single room
enig – only (single)
het hotel – hotel
lukken (is gelukt) – succeed (has succeeded)
het lukt mij – I succeed
met z’n tweeen – the two of us (you, them)
niemand – no-one
niemand anders – no-one else
onder de twee jaar – under two (years of age)
onredelijk – unreasonable
de receptionist – receptionist
serveren – to serve
de sleutel – key
het spijt mij – I am sorry
de streek – region, district
de tweepersoonskamer – double room
waar – true

achterin – at(in) the back
afhalen – to collect, to meet
de baan – job
dichtdoen (transitive) – to shut
dichtgaan (intransitive) – to shut
gastvrij – hospitable
de jaren negentig – the nineties
de kennis – friend, acquaintance
het huwelijk – marriage
instappen – to get in
meerijden – to have a lift
nergens – nowhere
opendoen (transitive) – to open
opengaan (intransitive) – to open
het portier – door of a car
de studie – studies
de studievriend – college friend
terugkomen – come back, return
zich terugtrekken – to withdraw, to retire
terugzien – to see again
de vakantie – holidays
het vliegtuig – plane
het vliegveld – airport
het voorstel – proposal
elkaar – each other, one another
het vuil – rubbish
meedoen – join (in), take part (in)
aanvaren – to run into
toevallig – accidental
ontmoeting – encounter
namelijk – namely
steeds – constantly (always)

Diminutives

Posted on by

The diminutives are fromed by adding a  suffix like -je

Some diminutives have a distinct meaning, which is different than the meaning of the initial form.

het brood (bread) → het broodje (bread roll)
de telefoon (phone) → het telefoontje (phone call)

All the diminutives have het as their definitive article.

Now the hard part about the diminutives: there are quite a few different suffixes to form the diminutives. Each suffix is used in a particular case. So here are the cases:

1. If a noun ends in a voiceless consonant -je is added:
het brood → het broodje
het huis → het huisje
de kop → het kopje
het stuk→ het stukje
de poes→ het poesje

2a. If a noun ends in a vowel -tje is added (a, o, u are doubled):
de koe (cow) → het koetje
de sla → het slaatje

2b. or in a diphthong:
de rij (row, queue) → het rijtje
de trui (jumper) → het truitje

2c. or when a noun ends in -l, -n or -r, preceded by a long vowel, diphthong or a weak vowel:
het paar → het paartje
de tafel → het tafeltje
de trein → het treintje

3. Short vowel + -l, -m, -n, -r or -ng results in -etje
The final consonant always doubles except in case of -ng:

bal → het balletje
de kam (comb) → het kammetje
de man → het mannetje
de ster (star) → het sterretje
de ring → het ringetje

4. -pje:

long vowel + -m: boom → boompje

diphthong + -m:  rijm → rijmpje

weak vowel + -m:  bodem → bodempje

l or r + -m:
film → het filmpje
arm → het armpje

5. In a nouns ends in -ing and the syllable before the last is stressed, then -kje is added and g is removed from the spelling:
de woning (flat) → het woninkje

Superlative forms of adjectives

Posted on by

Superlatives in Dutch are quite similar to English. They are formed by adding -st to an adjective:

klein → kleinst
groot → grootst
ver → verst
duur → duurst
mooi → mooist

A spelling note: as no extra syllables are added along with -st, the spelling of a word is not changed.

If an adjective already has “s” in the end, then only -t is added:
dwaas (silly) → dwaast
fris (fresh) → frist

All superlative forms  add -e when they are in front of a noun:
Dit is de mooiste plaats van de stad.
This is the loveliest place of the city.

Zij koopt de duurste kleren.
Se buys the most expensive clothes.

We hebben het grootste huis.
We have the biggest house.

Superlatives add -e when used independently with the definite article:
Ze is de oudste van de drie.
She is the elder of the three.

Noun + verb + het + superlative:
Mijn vriend werkt het hardst(e).
My vriend work hardest.

Notice: Superlative gets an -e in the spoken language

Irregular superlatives:

(good) goed → beter → best
(much) veel → meer → mest
(little)  weinig → minder → minst
(…) graag → liever → liefst

Ways of making comparison

Posted on by

1. comparative adjective + dan:
Die boek is interessanter dan deze

2. even + adjective + als. This is just as English “as … as”:
Zijn auto is even groot als het mijne – His car is as big as mine.

3. net zo + adjective + als. This construction is more emphatic than the previous one:
Mijn huis is net zo mooi als de zijne – My house is just as lovely as his.

even – as, just
net – just, exactly

Comparison of adjectives

Posted on by

The comparative form of an adjective is made by adding the -er ending.

Dat huis is groter dan dit – That house is larger than this one.
Zijn tuin is mooier dan de mijne – His garden is more beautiful than mine.

Mind the spelling:
groot → groter
dik → dikker

-er is added to all the adjectives, regardless of the number of syllables:
Die film is interessanter dan deze – That film is more interesting than this one

If an adjective ends in -r, then -der is used to form the comparative form:

lekker → lekkerder
duur → duurder
mager (thin, slim) → magerder
ver (far) → verder

Comparative adjectives add the ending -e according to the same rules as ordinary adjectives when they consist of two syllables:

Wij hebben en grotere tuin nodig – We need a bigger garden.
Zij hebben een kleiner huis gekocht – They have bought a smaller house.

Notice: kleiner does not add -e as it precedes a neuter singular noun with een.

Comparative adjectives of 3 or more syllables do not add -e:

Ik heb een interessanter film gezien – I have seen a more interesting film.

Di3m Week 7 vocabulary

Posted on by

linker – left
rechter – right

gebroken – broken
gesloten – closed
gouden – golden
houten – wooden
zilveren – silver

gissen – to guess (to estimate)
het erg vinden – to mind
Ik vind het niet erg – I don’t mind
donker – dark
de douche – shower
de gordijn – curtain
herinneren aan – remind of
ineens – suddenly
de kamer – room
de ketel – kettle
de keuken – kitchen
het ligbad – bath
de mens – person
de muur – wall
nieuwsgierig – curious (inquisitive)
prachtig – splendid
het raam – window
schilderen – to paint (to decorate)
de slaapkamer – bedroom
trek hebben in  – to feel like
ik heb trek in een kopje koffie – I feel like a cup of coffee
het uitzicht – view
het vloerkleed – carpet (rug)
vooral – especially
de woonkamer – living room
het ziekenhuis – hospital
zoals – like (so as, as)

de kop – 1. cup, mug 2. head
de koe – cow
de rij – row, queue
de kam – comb
de ster – star
de ring – ring
de woning – flat
de anderen – the others
de arts – doctor
de auteur – author
dagenlang – for days
de dokter – doctor
elk – each, every
het gezin – familiy
gezond – healthy
de hoest – cough
hoesten – to cough
de kat – cat
het katje – kitten
klinken – to sound
lijken – to seem
de pil – pill
het recept – prescription, recipe
rennen – run
slikken – swallow
tegenwoordig – nowadays
het toetje – pudding
vreemd – strange
vreselijk – terrible
de wachtkamer – waiting room
wakker – awake
wakker blijven – stay awake
wakker houden – keep awake
wekenlang – for weeks
vers – fresh

Past participles of weak verbs

Posted on by

Past participles of most of the weak verbs are formed as follows:
ge + stem + t as in gemaakt
ge + stem + d as in gewoond

-t is added to stems ending in p, t, k, s, f, ch.
infinitive (stem) → past participle
hopen (hoop) → gehoopt
praten (praat) → gepraat
koken (kook) → gekookt
missen (mis) → gemist
blaffen (blaf) → geblaft
kuchen (kuch) → gekucht

In Di3M they offer to memorize  p, t, k, s, g, ch using the mnemonic of ‘t kofschip.
However, I find it easier to memorize the mnemonic offered by dutchgrammar.com
which is pocket fish 🙂

Spelling note: Doubled consonants never appear in the end of the Dutch words, so if a stem already ends in “t”, no extra -t should be added. See “praten → gepraat” in the list above.

All the other weak verbs add -d to the stem:
horen (hoor) → gehoord
bellen (bel) → gebeld
branden (brand) → gebrand

Spelling note: a second -d should not be added if a stem ends in “d”.
See “branden → gebrand”.

Weak verbs which have prefixes be-, er-, ge-, her-, ont- and ver- do not form their past participles with the prefix ge-. These verbs are called inseparable, and their prefixes are also called inseparable. However, either -d or -t is still added in the end of a stem:
bedoelen (bedoel) → bedoeld

n case if a stem ends in “d” or “t” the past participle matches the stem in spelling:
verbranden (verbrand) → verbrand

pocket fish rule doesn’t work with the verbs which have a “v” or a “z” in infinitive and the stem ending in -f or -s. In these cases -d should be used to form the past participle and not -t:
geloven (geloof) → geloofd
verhuizen (verguis) → verhuisd

Word order in a Dutch sentence.

Posted on by

1. The main verb must always be the second item in a sentence.
2. The position of the subject may vary. It might be the first or the third.
3. The rest of the items always follow this order: time, manner, place. So the time of the even is specified, then the manner of the event (i.e. in what way something is done) and the last item specifies the place or destination.

De jongen gaat vanavond met de trein naar Amsterdam.

item number 1 2 3 4 5
item description subject main verb time manner place
sentence De jongen gaat vanavond met de trein naar Amsterdam

It is possible to start a sentence with items other than the subject. For example, with an expression of time:

Vanavond gaat de jongen met de trein naar Amsterdam.

item number 1 2 3 4 5
item description time main verb subject manner place
sentence Vanavond gaat de jongen met de trein naar Amsterdam

Notice that even though de jongen is now item 3,
the overall order of time, manner, place remains.

Negation: nee, niet, geen

Posted on by

I’ve started doing the revision exercises from the 6th unit of Di3M and realized that I need to revise the rules first, as there are a couple.

Negating with nee and niet.

nee — no
niet — not

Niet often is often put in the end of the sentence:
Nee, ik drink niet.
Ik zie de man niet.

But here are the cases when niet  doesn’t happen to be the last word.

1. Niet always precedes a preposition:
Hij woont niet in Amsterdam

2. Niet always precedes an adjective which follows the noun:
Het huis is niet groot.

3. Niet always precedes binnen, buiten, beneden, boven and  thuis.
De kinderen spelen niet boven.

Negating with geen.

The word geen is used to replace the an indefinite article:
Ik heb een peen → Ik heb geen pen.

Geen is also used with the uncountable things like water, wijn, bier and such:
Ik drink wijn → Ik drink geen wijn.